|
бўладиган ҳамма нарсадан хабардор Зотдир. Аллоҳнинг илмидан (ниманидир) билиш, ўрганиш Аллоҳнинг изнисиз бўлмайди, амалга ошмайди. У Зот ҳамма-ҳамма нарсани қамраб олган зотдирки, осмонлару ерни, улар ичидагию орасидаги нарсаларни бошқариш У Зот учун ҳеч қандай қийинчилик туғдирмайди. Ўз мулки ва салтанатида олийдир. Ўз иззати ва буюклигида улуғдир. Ўзининг буюклигига, олийлигига, улуғлигига ярашмайдиган ҳар қандай нуқсондан покдир.
Бу оят Қуръондаги энг буюк оятдир. Имом Аҳмад ўзининг «Муснад»ида Абу Зар йўлидан мана бу ҳадисни чиқарган: Мен Пайғамбар с.а.в.дан, эй Аллоҳнинг пайғамбари, сизга нозил қилинган энг буюк оят қайси оят, деб сўраган эдим, у киши, оятул-курсидир, Аллоҳу ла илаҳа илла ҳувал ҳайюл қойюм оятидир, деб жавоб бердилар. Бу ҳадисни Убай йўлидан ҳам, Абу Умома р.а. йўлидан ҳам чиқарган. Шунга ўхшаш ҳадисни Дорамий ўзининг «Сунан»ида чиқарган.
Бу гап билан оятларнинг ҳаммаси ҳам Аллоҳнинг каломи эканлигида ҳеч қандай зиддият йўқ. Қуръон Аллоҳнинг каломидир. Шу эътибор билан ундаги ҳамма оятлар ҳам бир хил улуғ. Лекин Аллоҳ Таоло Ўзи билган бир ҳикмат туфайли айрим оятларининг ажрини айримлариникидан каттароқ қилишни хоҳлаган.
Пайғамбар с.а.в.дан ривоят қилинган саҳиҳ ҳадисда у киши Абу Саид ибн Муаллога:
«لَأَعْلَمَنَّكَ أَعْظَمَ سُورَةٍ فِى الْقُرْآنِ قَبْلَ أَنْ تَخْرُجَ مِنْ الْمَسْجِدِ»
«Сенга шу масжиддан чиқишингдан олдин Қуръондаги энг улуғ сурани ўргатаман» дедилар, кейин
الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ
сурасини айтдилар.55
Юқоридаги ҳадисда айтиб ўтилганидек оятул-курсий Қуръондаги энг буюк оятдир.
Бунинг маъноси ажри, савоби улуғроқдир, деганидир. Бу гап билан Қуръондаги ҳамма оятлар Аллоҳнинг каломидир, деган гап ўртасида ҳеч қандай зиддият йўқ.
Бу оят Аллоҳнинг каломи бўлганлиги жиҳатидан бошқа оятлар билан бир хил. Лекин унинг Аллоҳ хоҳлаганичалик афзаллиги бор. Бу икки ҳолат ўртасида ҳеч қандай зиддият йўқ.
Бу муборак оят ўтган оятдаги
وَالْكَافِرُونَ هُمُ الظَّالِمُونَ
(55) Бухорий: 4280, 4334.
111-бет
Бетлар: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232